Taakgerichtheid

Taakgerichtheid is de directieve kant van het leidinggeven. Het gaat om het geven van instructies: wat er gedaan moet worden en hoe dit gedaan moet worden.

Er zijn verschillende andere benamingen voor taakgerichtheid, die niet precies hetzelfde betekenen, maar wel nauw verwant zijn en waarmee soms hetzelfde bedoeld wordt:

• gerichtheid op het werk
• product- of productiegerichtheid
• resultaatgerichtheid
• prestatiegerichtheid

Taakgerichtheid is

• niet hetzelfde als niet-mensgerichtheid
• niet het tegenovergestelde van mensgerichtheid
• niet hetzelfde als autoritair.

In opeenvolgende theorieën of modellen wordt taakgerichtheid opgevat:

• als aparte leiderschapstijl
• als een noodzakelijk component van leiderschap
• als een variabele component van leiderschap

De leiderschapstijl met taakgerichtheid als hoofdkenmerk komen we in de managementtheorie tegen onder namen als directief, autocratisch of instrumenteel leiderschap.

Resultaatgerichtheid is een noodzakelijk aspect van management, maar dat betekent niet dat management per definitie alleen maar taakgericht en niet-mensgericht is.

Opvallend zijn tegengestelde associaties van taakgerichtheid met leiderschap. Terwijl de één leiderschap associeert met autoritaire taakgerichtheid, denkt een ander juist aan sterke mensgerichtheid.

Taakgerichtheid is niet goed of slecht, maar moet in balans met mensgerichtheid afgestemd zijn op competentie van medewerkers om een bepaalde taak in een bepaalde situatie uit te voeren. hierbij spelen ook de organisatiecultuur en nationale cultuur een belangrijke rol.

Management is vanzelfsprekend taakgericht, maar dat betekent niet dat de mensgerichtheid laag is.

In een meer prestatiegerichte cultuur is een meer taakgerichte leiderschapstijl gebruikelijk. Er is een relatie tussen taakgerichtheid en Hofstedes cultuurdimensie masculiniteit.

MENSGERICHTHEID

Mensgerichtheid is de ondersteunende of motiverende kant van het leidinggeven.

Andere benamingen voor mensgerichtheid zijn:

• relatiegerichtheid
• gerichtheid op samenwerking
• ondersteunend (supportive)
• motiverend

Mensgerichtheid is

• niet hetzelfde als niet-taakgerichtheid
• niet het tegenovergestelde van taakgerichtheid
• niet een vanzelfsprekend hoofdkenmerk van leiderschap
• wel het tegenovergestelde van autoritair

Net als taakgerichtheid komen we in opeenvolgende theorieën mensgerichtheid tegen

• als aparte leiderschapstijl
• als noodzakelijke component van leiderschap
• als variabele component van leiderschap

 De leiderschapstijl met mensgerichtheid als hoofdkenmerk komen we tegen onder namen participatief, democratisch of, in combinatie met hoge taakgerichtheid; volwassen, of coachend leiderschap.

De gerichtheid op samenwerking verbindt mensgerichtheid sterk met de cultuurdimensie femininiteit.

Hoewel leiderschap niet per se altijd hoog-mensgericht hoeft te zijn, is dit wel vaak nodig als tegenwicht bij een (te) hoge prestatie-/resultaatgerichtheid. Een hoge resultaatgerichtheid van het management kan en moet “opgevangen” worden met mensgericht leiderschap.

De mensgerichtheid van management moet niet alleen maar lopen via de weg van de managementtaak leidinggeven.

Ook de niet-leidinggevende managementtaken hebben consequenties voor alle medewerkers, dus ook daarop is de dimensie mensgerichtheid van toepassing.

Mensgerichtheid is niet alleen van toepassing op leiderschapstijl, maar ook op managementstijl. Niet alleen de leiderschapstijl, maar de hele organisatiecultuur kan meer of minder mensgericht zijn. Beide zijn de verantwoordelijkheid van het management. Dit ligt allemaal besloten in de S van Stijl in het 7S-model.

De leiderschapstijl met mensgerichtheid als hoofdkenmerk komen we tegen onder namen participatief, democratisch of, in combinatie met hoge taakgerichtheid; volwassen, of coachend (en Theorie-Y van McGregor).

De gerichtheid op samenwerking verbindt het sterk met de cultuurdimensie femininiteit.

Hoewel leiderschap niet per se altijd hoog-mensgericht hoeft te zijn, is dit wel nodig als tegenwicht bij een (te) hoge prestatie-/resultaatgerichtheid.

Een hoge resultaatgerichtheid van het management kan en moet “opgevangen” worden met mensgericht leiderschap. Management kan niet alleen mensgericht zijn via de weg van het leiderschap, maar kan ook, buiten het leidinggeven, meer of minder mensgericht zijn.

Mensgericht management is niet hetzelfde als mensgericht leidinggeven en betekent ook niet automatisch dat er, als onderdeel van dit mensgericht management, mensgericht leiding wordt gegeven.