Taal is ons belangrijkste communicatiemiddel. Met een betere taalbeheersing vergroot je je communicatievaardigheid. Niet alleen ben je beter in staat jezelf uit te drukken, je bent ook beter in staat de ander te begrijpen.

Taalfouten als stoorzender

Dit is niet hetzelfde als het spreken en schrijven van correct Nederlands. Want het verkeerd schrijven van d’s en t’s, het verwarren van ‘dan’ en ‘als’ of ‘deze’ en ‘die’, zal in de meeste gevallen niet leiden tot het verkeerd begrijpen van de boodschap. Toch kan dit wel een rol spelen in de communicatie. Vooral voor wie de taal wel goed beheerst, kan het lezen van een tekst met veel fouten zeer storend zijn en afleiden van de inhoud.

Wellicht nog erger is, dat het ook tot een Halo-effect kan leiden. De taalfouten kunnen een slechte eerste-indruk veroorzaken, waardoor vervolgens ook de inhoud slechter wordt beoordeeld. De lezer kan denken: wie zijn taal niet goed beheerst, zal ook zijn andere zaakjes niet goed voor elkaar hebben.

Taal en intelligentie

Taal speelt ook een belangrijke rol in tests en toetsen. Minder vaardig zijn in taal beïnvloedt de uitslag negatief. Maar ook in directe communicatie met mensen, worden taalvaardigheid en intelligentie gauw aan elkaar gekoppeld. Iets niet begrijpen of niet goed kunnen verwoorden, wordt al gauw “niet zo slim” gevonden. Een tekst met veel fouten kan een domme indruk maken. Net zoals “plat” praten vaak met domheid wordt geassocieerd. Hoe de boodschap overkomt is afhankelijk van zender en ontvanger. Je kunt niet altijd weten hoe de ontvanger jouw taalfouten interpreteert en of je onbedoeld een verkeerd signaal hebt afgegeven.

Taal en toetsen

Ook bij pogingen om iemands intelligentie en vaardigheden objectief te meten, speelt taal een rol.

De "taligheid van een toets" (de mate waarin taalvaardigheid een rol speelt bij het begrijpen) bepaalt voor een deel de schoolkeuze. Een meer of minder talige toets kan het verschil uitmaken tussen een havo- of een vwo-advies, omdat de niet-talige vaardigheden van een kind op vwo-niveau kunnen liggen.